Długi, poświąteczny remanent

Tegorocznych świąt nie nie mogę zaliczyć do udanych, bo wszystko mi szło jak po grudzie i wspak. Przygotowania do świąt z konieczności musiałam odłożyć na ostatnią chwilę, bo leżąc w łóżku człowiek ma jednak mocno ograniczone możliwości. Dwa dni przed świętami udało mi się pokicać po kuchni i udekorować chałupę. Jednak wszystko odbyło się nie tak jak planowałam. Dekorowanie, czyli moje najbardziej  ulubione zajęcie, było bardzo utrudnione, bo w czeluściach piwnicy zaginęło pudło ze świątecznymi ozdobami. 

Mówi się trudno i korzysta się z tego co jest pod ręką, np. z włóczki, która przypomina anielskie pióra, różyczek z płótna podświetlonych diodami, liścia klonu podarowanego przez wnuka oraz szyszek uzbieranych na zabawy z nim. Do tego drewniany aniołek od córki, kilka bombek darowanych przez nią i już miałam świąteczne dekoracje.

Nie wyszły mi te święta tak jak chciałam, bo przy świątecznym stole byliśmy tylko we dwoje. Nie było córki rodziną, bo muszę się izolować. Nie, nie mam covida, ale jestem w trakcie kuracji, która bardzo osłabia moją odporność, więc lekarz zalecił, żeby do końca marca trzymać się ode mnie z daleka. Noż taka jestem szczęśliwa, że aż brak mi słów.  Do końca miałam nadzieję, że mimo wszystko te święta będą wyglądały normalnie, ale nie wyszło. Rodzina boi się o mnie, boję się i ja, więc uległam. Zaparłam się tylko, że jak co roku pójdę z córką zapalić znicze na grobie moich Rodziców i nie dałam się zniechęcić. Mąż był bardzo przeciwny, bo zimno, bo ślisko, bo jestem osłabiona, ale przecież musiałam przynajmniej jedną rzecz zrobić tak jak zawsze. 

Odkąd zmarł Tata w każdą Wigilię chodziłam z Mamą na cmentarz. Było mi łatwiej usiąść przy wigilijnym stole, gdy wiedziałam, że na jego grobie płonie żywy ogień, że płomień świecy rozjaśnia choć trochę cmentarny mrok. Kiedy zmarła też Mama, a przy moim świątecznym stole zabrakło nie tylko jej, poczułam jak bardzo świat mi się skurczył i stracił na znaczeniu. Długo godziłam się z żałobą, ale jak mówi poeta:„Jest taka cierpienia granica, za którą się uśmiech pogodny zaczyna”. Doszłam do tej granicy i smutek zamienił się w melancholię. Dziwnie jest zaczynać obchody Świąt Bożego Narodzenia albo Zmartwychwstania Pańskiego od wizyty na cmentarzu, szczególnie zważywszy na symbolikę tych świąt, ale tak właśnie robię. Skoro świętujemy z tymi, którzy są nam bliscy, to ten znicz na grobie ma znaczenie. Przynajmniej dla tych co żyją.

Święta to szczególny czas, bo możemy być z Bliskimi.  Zarówno tymi, którzy mogą usiąść z nami przy stole, jak i tymi, od których oddziela nas niewidzialna granica. Dlatego właśnie w święta wracają wspomnienia i smutek, że ci, którzy byli z nami od zawsze, minęli, odeszli i są już tylko w naszej pamięci,  sercu i na fotografiach. W te święta wyjątkowo dotkliwie to przeżywałam. Dlatego pani Melancholia wylazła z kąta i robiła za niechciane towarzystwo.

Poddałam się nastrojowi i w świąteczny wieczór oglądałam album ze zdjęciami. Kiedy spojrzałam na zamieszczoną poniżej fotografię, zabolało mnie, że oni wszyscy już po tamtej stronie. 

Na zdjęciu są moi rodzice i wujostwo Albina i Jan z córkami.

Z tego nie najlepszego ze światów pierwszy odmeldował się Tata. 

Mama zachowała kartkę z kalendarza z dnia kiedy umarł.

 

 

 

 

 

 

 

Na fotografii Tata stoi po prawej stronie, za ciotką Albiną, która trzyma na rękach Halinę, moją starszą siostrę cioteczną. Jest taki młody, taki przystojny i jak zwykle śmiało patrzy przed siebie.

Druga zmarła Mama. Na zdjęciu siedzi obok swojej siostry i trzyma na rękach Marię Krystynę. Tak naprawdę to przez pół życia moja młodsza siostra cioteczna była Marysią. Całe zamieszanie wynikło z tego, że moja Mama i ciotka Albina dały córkom takie same imiona. Moja rodzona siostra od początku była Krystyną, a Maria stała się Krystyną znacznie później, już na własne życzenie. Na tym zdjęciu Mama wygląda na silniejszą niż była w rzeczywistości. Tak naprawdę była trochę wycofana i lepiej dbała o innych niż o siebie. Byłam do niej podobna, ale, na moje szczęście, na starość się zepsułam. Ona dopóki nie dostała wylewu wciąż była "ja sama" i jak ognia unikała, żeby coś, komuś zawdzięczać. Była przekonana, że jest ważna tylko wtedy, gdy może coś zrobić dla innych. Nie brała pod uwagę, że można ją szanować i kochać dla niej samej. Miała w sobie smutek, z którym sobie nie radziła, ale dobrze go ukrywała. Pod koniec życia była całkowicie zależna od innych i to musiało być dla niej okropne. Do dziś na myśl o jej odchodzeniu nie mogę powstrzymać łez. Widziałam, jak słysząc dzwonek do drzwi, zaciskała powieki i kurczyła się w sobie, jak bardzo chciała, żeby jej nie było w tym bezwładnym ciele, które stało się jej więzieniem. Myślę, że przez całe życie była swoim własnym więźniem, ale najbardziej cierpiała w ostatnim roku ziemskiej wędrówki.

Jako trzecia oddaliła się w zaświaty ciotka Albina. Zmarła pół roku po Mamie, chociaż była od niej młodsza o pięć lat. Albina była moją matką chrzestną i odziedziczyłam po niej pewien rodzaj zadziorności. Pamiętam, że na jej imieniny, które obchodziła 1 marca, zawsze zanosiłam jej fiołka alpejskiego w ozdobnym koszu. Ciotka chyba nie miała ręki do kwiatów, bo jakoś nie pamiętam, żeby miała więcej niż jedną doniczkę z tym kwiatkiem.

Po ciotce umarł wujek Janek. Do końca był bardzo żywotny. O jego jurności krążyły w rodzinie legendy. Wujek lubił barwne opowieści o swoim życiu równie mocno jak kobiety i śpiew, tylko za winem nie przepadał. Moja Babka ze strony Mamy nie mogła odżałować, że Janka, tj. moja Mama, nie wzięła sobie za męża takiego drugiego Jaśka, bo mój Tato wyjątkowo Babce nie pasował. Tacie za spolegliwość wobec teściowej należał się złoty medal, ale nie doczekał się nawet zwykłego dziękuję.

Parę lat później zmarła Krystyna. Ta mała dziewczynka, siedząca na kolanach mojej Mamy, pod koniec swojego życia przeżyła straszny czas. Jej trzydziestoparoletni syn chorował na raka i lekarze nie dawali mu szansy na przeżycie. Jednak agresywne leczenie, które mogło go zabić, uratowało mu życie. Kiedy po paru latach życiowa burza ucichła i mogło być znowu dobrze, Krystyna zachorowała na raka i zmarła. Była chemikiem, pracowała przy azbeście, więc rak miał sprzyjające warunki, żeby się zagnieździć w jej ciele. Choroba syna dużo ją kosztowała i chyba zabrakło jej już siły, żeby zawalczyć o siebie.

Ciotka Albina i wujek Janek mieli oprócz córek także syna Władysława, którego długi czas nazywano Wojtkiem. Na zdjęciu go nie ma, bo gdy robiono zdjęcie był dopiero w planach. Wojtek po maturze wyjechał do Kanady i już do Polski nie wrócił. Planował powrót do kraju, gdy przejdzie na emeryturę, ale do emerytury nie dożył.

Ostatnia zmarła Halina, która była najstarsza z całego naszego rodzeństwa. Halina była bardzo podobna do mojej Mamy. Nie z urody, ale z tego jaka była dla ludzi. Podobno dzieci przejmują cechy swoich chrzestnych rodziców i w tym wypadku jest to bardzo prawdopodobne. Halinka pracowała jako pielęgniarka w szpitalu dziecięcym. Po śmierci swojego synka Piotrusia odeszła ze szpitala i została pielęgniarką środowiskową. Ludzie bardzo ją lubili. Ja lubiłam ją za wiele rzeczy, ale najbardziej za jej serdeczność i prostolinijność. Wiele razy mi pomogła i byłam jej bardzo wdzięczna za troskę, którą mnie otaczała. 

Na zdjęciach w moim albumie jest już zbyt wielu nieobecnych, ale to taki podatek od długiego życia. Oddalamy się od siebie z różnych powodów, ale skutek jest zawsze taki sam – życie uboższe o czyjąś obecność. I w święta czuje się to szczególnie mocno. Zamknęłam album, bo smucić się trzeba umiarkowanie. Włączyłam światełka, zapaliłam świece, żeby było choć trochę weselej i bardziej przytulnie, ale niewiele to zmieniło. I przyszedł mi do głowy taki czterowiersz.

Chwil ulotnych jesteśmy cieniem
Wszystko w życiu staje się wspomnieniem

Na dnie serca szukamy ocalenia
Bo tylko tam jest sens naszego istnienia

 

I na dzisiaj to byłoby na tyle.